Orchidaceae | Παγγαίον Όρος / Pangeon (Pangaion) Mountain

Anacamptis laxiflora (συν./syn.: Orchis laxiflora), Orchidaceae

Anacamptis laxiflora, Orchidaceae

Anacamptis laxiflora, Orchidaceae (κόνδυλοι/tubers)

ΕΛ – Σαλέπι, «σερνικοβότανο», της οικογένειας των ορχεοειδών (ορχιδέες, Orchidaceae). Πρόκειται για το «σατύριον» του Διοσκουρίδη. Στην αρχαιότητα είχε συνδεθεί με τους Σατύρους και τους Σιληνούς, που ήταν όντα συνοδευτικά του Διονύσου, λόγω της μορφής του άνθους του που θυμίζει τις τραγόμορφες θεότητες. Πράγματι, τα δύο πλευρικά τμήματα του περιανθίου απλώνονται προς τα έξω σαν «αυτιά» και η παρουσία του πλήκτρου στο πίσω μέρος δίνει την αίσθηση της «ουράς», όπως περιγράφει η ελληνική μυθολογία τη μορφή των Σατύρων και Σιληνών. Τα ορχεοειδή φυτά για να αναπτυχθούν από σπέρμα θα πρέπει να προηγηθεί η μόλυνσή τους από κάποιο είδος μύκητα του γένους Rhizoctonia, ώστε να δημιουργηθεί η λεγόμενη ενδοτροφική μυκόρριζα. Μόνο μετά την επιτυχή συμβιωτική αλληλεπίδρασή του με τον μύκητα μπορεί το φυτό να επιβιώσει στο φυσικό του περιβάλλον. Έχει αποδειχθεί ότι ο μύκητας εφοδιάζει το σπόρο με θρεπτικά στοιχεία κατά τα πρώτα στάδια της βλάστησης. Το φυτό δημιουργεί στο έδαφος δύο χαρακτηριστικούς κονδύλους που μοιάζουν με τους αρσενικούς γεννητικούς αδένες. Από αυτούς ο ένας είναι ο μητρικός κόνδυλος του βλαστού του φυτού, ενώ ο δεύτερος θυγατρικός του φυτού. Ο θυγατρικός αυτός κόνδυλος διαχειμάζει και βλαστάνει την άνοιξη δίνοντας φυτό που παράγει νέο θυγατρικό κόνδυλο, ενώ ο παλιός καταστρέφεται. Πολλές ελληνικές ορχιδέες, όπως άλλωστε και άλλα άγρια φυτά της ελληνικής γης, έχουν ανάγκη προστασίας γιατί απειλούνται με εξαφάνιση.

EN – This member of the orchids family was named as “satyrion” by the ancient Hellen physician Dioscourides. In ancient times the plant was associated with Satyri and Sileni – beings accompanying god Dionysus – because the shape of the flower parts reminiscent those beings. Indeed, the two side portions of perianth spread outwardly as «ears» and the presence of the button on the back gives the sense of the «tail», just like the shape of Satyrs is described by the Hellenic Mythology. Orchid plants in order to grow from seed, their infection by a fungal species of the genus Rhizoctonia must precede, to be established the so called endomycorrhiza. Only after the successful symbiotic interaction with the fungus the plant is able to survive in its natural environment. The plant creates two distinct tubers which resemble the male gonads – so its common name in Hellenics has the meaning «male herb«. One of them is the parent stem tuber of the plant, while the second is subsidiary. The subsidiary tuber overwinters and germinate in the spring, allowing the plant to produce new daughter tubers, while the old is already destroyed. Orchid plants are threatend and many of them are protected by the Hellenic Legislation.